Skip to main content

Alles over de milieuklassen van beton

Beton lijkt misschien gewoon beton, maar niets is minder waar. Denkt u bijvoorbeeld maar eens aan de Oosterscheldekering: enorme betonblokken die in het zeewater zijn geplaatst, waar ze constant blootstaan aan de elementen, of de pier van Scheveningen die weliswaar een minder belangrijke functie heeft, maar wel vergelijkbare invloeden te verduren krijgt, zij het iets minder heftig. Dit beton moet meer kunnen hebben dan een gewone betonnen muur.

Milieuklasse en de omgeving

Er zijn allerlei soorten beton en een van de dingen waarmee u rekening moet houden als u kiest voor het gebruik van beton, is de milieuklasse. De milieuklasse van beton staat voor waar het materiaal tegen bestand is. Dus bent u van plan om beton te gaan gebruiken voor uw bouwproject, dan moet u opletten welke soort dat is en wat dat beton voor milieuklasse heeft.

Wat u kunt opmaken uit de milieuklasse

Een bouwproject bestaat vaak uit meerdere onderdelen, en kan dus ook meerdere milieuklassen hebben. De fundering gaat bijvoorbeeld onder de grond, waar het mogelijk vochtig is. Dat houdt in dat het beton meer moet aankunnen dan beton dat bovengronds wordt opgebouwd en waar een stenen muur omheen wordt gemetseld. De milieuklasse van beton staat voor onder meer de samenstelling van het materiaal. Daarnaast wordt de dekking ermee weergegeven en vindt u in het getal wat volgens de regels de maximale scheurwijdte is. Klinkt dit allemaal als abracadabra? Begrijpelijk, het is ook best ingewikkelde materie. Gelukkig is er een handig overzicht van milieuklassen en wat deze inhouden.

X-waarde

De milieuklassen van beton worden weergegeven op een X-schaal, die er in grote lijnen als volgt uitziet:

  • X0: geen aantasting door milieu-omstandigheden
  • XC: het beton staat in meer of mindere mate bloot aan vocht, waarbij een getal van 1 tot 4 de mate aangeeft
  • XD: aantasting door zouten
  • XS: aantasting door zouten uit zeewater (denk aan die Oosterscheldekering)
  • XF: aantasting voor vorst en dooiwisselingen
  • XA: chemische aantasting, bijvoorbeeld als het beton in aanraking komt het vervuilde grond: hier geeft een getal aan met wat voor soort chemische middelen het beton in aanraking kan komen
  • XM: mechanische aantasting

Een volledig overzicht van al deze X-waarden met de bijbehorende getallen en uitleg is bijvoorbeeld te vinden op Wikipedia als u daar behoefte aan heeft, maar dit geeft al een goed beeld. In de meeste gevallen geldt voor particuliere bouwprojecten dat alleen de XC-waarde van belang is, omdat grondvocht een veelvoorkomend ‘probleem’ is. In heel enkele gevallen kan ook de XA-waarde van belang zijn, maar gelukkig komt bodemverontreiniging niet zo vaak voor.

Wat maakt het verschil?

Kortom, de milieuklasse van het beton dat u gebruikt maakt verschil voor hoe goed het bestand is tegen de omgeving waarin u het plaatst. Beton kan ook aan meerdere milieuklassen tegelijk moeten voldoen, en het kan zelfs zijn dat een deel van het beton een andere milieuklasse heeft dan een ander deel (bijvoorbeeld de bovenzijde en de onderzijde). Een constructeur weet hier alles over. Beton wordt geschikt gemaakt voor een bepaalde milieuklasse door het bijvoorbeeld te wapenen, en zo zijn er nog meer methoden die gebruikt kunnen worden om beton geschikt te maken voor een milieuklasse. Goed om te weten, maar verder niet heel erg van belang, want uiteindelijk gaat het natuurlijk gewoon om de milieuklasse zelf. Toch is het interessant om te begrijpen hoe beton wordt bewerkt om aan de NEN-norm te voldoen.

Is beton milieuvriendelijk?

Een heel andere kwestie is de vraag of beton milieuvriendelijk is. Het antwoord daarop is helaas dat beton verre van milieuvriendelijk is. Het is wel ontzettend duurzaam, maar de productie van beton is niet milieuvriendelijk én het materiaal is bijna onmogelijk te hergebruiken. Eenmaal gestort, zit beton vast en kan alleen met grof geweld worden weg gebikt. Dit is dus iets om goed over na te denken als u een bouwproject wilt realiseren: beton heeft voordelen, maar het heeft ook nadelen, waaronder de milieubelasting die het met zich meebrengt.

Alternatieven voor beton

Er zijn verschillende alternatieven als u besluit niet met beton te willen werken. Hout is een milieuvriendelijk bouwmateriaal dat aan een comeback bezig is. Een andere interessante optie is een fundering op grondschroeven. Grondschroeven en milieu zijn goede vrienden, want de schroeven tasten niets aan en hebben dus veel minder impact op de omgeving. Andersom hebben grondschroeven ook minder last van de omgeving dan onbehandeld beton en hout, want hoewel hout milieuvriendelijk is, is het erg gevoelig voor rotting door vocht en andere bodemproblemen.

Grondschroeven zijn geschikt voor ieder milieu

Zou u het hierboven getoonde overzicht van X-waarden voor beton toepassen op grondschroeven, dan zouden ze gelijkstaan aan stevig gewapend beton. Logisch, want grondschroeven zijn gemaakt van thermisch verzinkt staal. Dat is alsof u de wapening gebruikt zonder het beton. Het zorgt voor een ontzettend goede bestandheid tegen allerlei elementen waaraan het materiaal wordt blootgesteld. Dus grondschroeven zijn milieu- én omgevingsvriendelijk, en andersom!

Uw project uitvoeren met grondschroeven

Misschien bent u erachter gekomen dat er vocht is in de grond waarop u wilt bouwen, waardoor u bij beton zou vallen in een XC-klasse. Niet erg, alleen verhoogt het wel de kosten van uw project. Of u woont helaas in een gebied met bodemverontreiniging doordat er in het verleden bijvoorbeeld een fabriek heeft gestaan. Als u om die reden op zoek bent naar informatie over soorten beton voor uw fundering, is het de moeite waard om grondschroeven te overwegen. Die hebben nog meer voordelen.

Andere voordelen van grondschroeven

Naast de geschiktheid voor allerlei grondsoorten zijn grondschroeven snel te plaatsen omdat ze direct in de grond worden geboord. Die snelheid maakt grondschroeven veel voordeliger dan beton. En wat vooral heel belangrijk is: ze zijn bruikbaar voor projecten variërend van een terras tot een uitbouw en van een serre tot een garage. Wat uw wens ook is, de kans is groot dat grondschroeven geschikt zijn. Hoewel beton nog steeds een heel solide materiaal is dat absoluut een goede fundering vormt, is het goed om te weten dat er een alternatief is dat vrijwel alle voordelen heeft van beton, zonder de belangrijke nadelen.